21.09.2023

Տառային արտահայտությունը նման է թվային արտահայտությանը, պարզապես մեկ, մի քանի կամ բոլոր թվերի փոխարեն գրված են տառեր։ Գրված տառերն անվանում են փոփոխական մեծություններ կամ պարզապես փոփոխականներ։
Տառային արտահայտություններ են՝ 2 ⋅ x + 7, x ⋅ y + 7 ⋅ z − 2, 1 + 7 + 5 ⋅ a:
Հավասարումը մեկ կամ մի քանի անհայտ մեծության միջոցով գրված տառային կամ թվային արտահայտությունների հավասարությունը նկարագրող
առնչությունն է։ Օրինակ՝ a + b = 5-ը հավասարում է։

Տառային արտահայտություններում ընդունված է հնարավորության դեպքում արտադրյալի նշանը չգրել՝ 7 ⋅ a-ի փոխարեն գրել 7a, իսկ x ⋅ y-ի փոխարեն՝ xy:
Հաճախակի նույնական ձևափոխության միջոցով մի արտահայտությունից ստանում են ավելի պարզ և օգտագործելու համար հարմար այլ արտահայտություն։
ՕՐԻՆԱԿ 1․
Նույնական ձևափոխությունների շարքով պարզեցնենք.
9 ⋅ 147 − 140 – 8 ⋅ 147 = 9 ⋅ 147 – 8 ⋅ 147− 140 = (9 − 8) ⋅ 147 – 140 =
1 ⋅ 147 – 140 = 147 – 140 = 7:
Նույնական ձևափոխությունները կիրառելի են ոչ միայն թվային, այլև տառային արտահայտությունների համար։ Օրինակ 2. a +1 – a = a − a + 1 = 0 + 1 = 1
ՍԱՀՄԱՆՈՒՄ
Տառային արտահայտության ձևափոխությունն այլ արտահայտության, որոնց արժեքներն իրար հավասար են տառային փոփոխականների բոլոր արժեքների դեպքում, կոչվում է տառային արտահայտության նույնական ձևափոխություն:

ՕՐԻՆԱԿ 3.
7x + 6 + 3x − 4 = 7x + 3x + 6 − 4 = (7 + 3)x + 6 − 4 = 10x + 2:

Առաջադրանքներ

1.Կատարելով նույնական ձևափոխություններ՝ պարզեցրե՛ք արտահայտությունը.
ա) 15 + 3(6 − 4) + 32=30
բ) (1 + 2)2 − 3(2 + 1)=0
գ) 7x + (10 − 6)x + 11 =11x+11

դ) 0x + (2x + 1)=2x+1
ե) 1 + 1 + 2 + 4 + 8 + 16 =32

զ) x + 2x + 4x + 8x + 16x=31x
է) 1 + 2b + 4 + 8b=10b+5

2.Պարզեցրե՛ք արտահայտությունը և հաշվե՛ք արժեքը փոփոխականի տրված արժեքի դեպքում.
ա) (7x − 3) + (4x − 1), երբ x = 2,=18
բ) (a + 8) + (6 − 2a) + (2a + 1), երբ a = 5,=44
գ) y + (−y + 1) + (2y + 10), երբ y = 0,=13
դ) x + (2x − 1) + (3x − 2), երբ x = 2=1