Рубрика: Հայոց լեզու

• Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Ջորդանո Բրունոն ամբո. ութ տարի բան.ում մնաց: Սուր.հայրերը սպասում էին, որ  նա կ.նկճվի: Նա խոստովանում էր, որ ինքը մե.ք է գործել եկեղեցու դեմ, բայց պնդում էր, որ իր ուսմունքը ճշմարտա.ի է ու ամբո.ջական: Մտածելու համար նրան ին.սուն օր ժամանակ տվեցին և օրը երկու անգամ՝ կես.րին ու կեսգիշերին,աստվածաբա.եր էին ուղարկում նրա խու.ը: Բայց նա ոչինչ չէր խնդրում: Երբ կարդինալի պալատում, կար.ում էին դատավ.իռը, նա ասաց. «Դուք ավելի մեծ երկ.ղով եք հայտնում ինձ դատավ.իռը, քան ես լսում եմ»:

•   Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Պատկերացրեք, որ  .րկրի վրա մեզ  հետ  մ.սին ապրում են .ակներ,  որոնց 

կ.նքի ժամանակամիջոցը՝ ծնունդից մինչ. մահ, տեղա. որվում է վա.րկ.անի հազարերոր.ական մասում: Այդպիսի յուրաքանչ.ր .ակի կյանքի ըն.ացքում դիտվող աշխար.ը ակնթար.ային լուսանկարը կլինի: Այդ  նկարի մե. տար.րինակ դիրքերում քարացած անշարժ .ակներ՝ մարդի. կլինեն:

•  Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Երկրագնդի վրա կ.նքը հավանաբար ծովում է սկզբնա.որվել: Ու թե. զար.ացման միլ.նավոր տարիներ են անցել, հիմ.լ մար.ու մարմնի հ.սվածքները ողողվում են աղային լու.ույթով, որն իր բաղադրութ.ամբ շատ նման է ծովի ջրին: Դրանք անհրաժեշտ են ն.թափոխության և .րգանիզմի ա.բողջ գործ.նթացի համար: Բայց ջուրը մ.այն .րգանիզմի առող. և արդ.նավետ գործուն.ությանն է նպաստում: Ծովն ինքնին սննդան.թերի աղ.յուր է: Վեր.ապես նա. ջրա.ին ճանապար.ների մասին հիշենք:

38. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Ա. թամար կղզու բոլոր շինություններից ամենահրաշափա.ը Սուր. Խաչի տաճարն էր: Բ. ուրավոր  նավեր ցամաքից կրում էին ամենա.նտիր քարերը՝ տաճարի շինվա.քի համար: Գագիկ թա.ավորը  մինչ. ան.գամ  հեթանոսական մի բերդ կործանել տվեց, որ դրա քարերն էլ բերեն Ա. թամար: Տաճարի շինվա.քի  համար օ.տագործվեց ավելի քան երկու հար. ուր լիտր կաթ: Պատերը զար.արված էին բար.րաքանդակ   պատկերներով,  որոնց մե. Աստվածաշնչյան հերոսների և Փրկ.ի բոլոր կար.որ  տն.րիություն .երը եր.ում էին:

• Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Վեր.ապես նրանք  հասան հռ.ակավոր Խաչաղ.յուրին: Առա.նոր.ը մագլցեց ժայռն ու անց.ի մոտից մի պարան կապեց, որպե.զի տղաները կառ.ելով բար.րանան քարանձավ: Քարանձավային լճակից թա.վող առվակի մեղմ խոխոջ.նն էր լսվում: Ջուրն այնքան թա.անցիկ էր, որ հատակի խի.ն ու ավազը  եր.ում էին: Արշավախմբի  .րոնումները ցն.ող  ար.ունք տվեցին: Տղաները այդ քարանձավից ոչ միա.ն նախամարդու իրեր գտան, այլ., բազմաթիվ ստորգետն. անձավներ, լճեր ու գետեր:

Մի անգամ հայաստանից աֆրիկա գնացող ինքնաթիռը ընկավ մի անտառի ո՝ւղիղ մեջտեղը և բոլոր մարդիկ մահացան բացի մի տղայից որը 13 տարեկան էր  նա շատ վախեցած էր և չգիտեր թե ինչ կարող էր անել այդ պահին   տղան որոշեց հեռանալ ինքնաթիռից և շատ քայլելուց հետո նա հեռվում տեսավ մի քաղաք նա որոշեց մոտենալ այդ քաղաքին նա մտածեց որ այնտեղի մարդիկ ինչ որ բանով նրան կօգնեն և երբ մոտեցավ  քաղաքին նա տեսավ որ այդտեղ ոչ մեկը չկար և նա մենակ էր այդ տեսարանը շատ վախեցրեց նրան այնտեղի բոլոր տները և շոնքերը փլուզված էին նա հնկարծ լսեց ոտքերի ձայն որը նրան շատ վախեցրեց մտածելով որ դա կարող էր գայլ լինել նա սարսափահար փախավ  և մի անկյունում թաքնվեց և հենց այդ պահին այդ ոտքի ձայները մոտենում էին իրեն նա գլուխը թեքեց և տեսավ  որ մի երիտասարդ մարդ նրան է նայում» ։

-Ինչես դու այստեղ անում։ Հարցրեց երիտասարդը։

-Մեր ինքնաթիռը ընկել է այս անտառում և ես պատհմամբ գտա այս քաղաքը։ Պատասխանեց տղան։

-Լավ ամեն ինչ պարզե ինչով կարող եմ քեզ օգնել

Տղան այնքան ծառավ էր որ պատասխանեց։

-ոչմի բանով պարզապես ինձ մի քիչ ջուր տվեք

-լավ կտամ։Ասում է երիտասարդը

Հետո տղան հարցրեց

-իսկ դու ինչպես ես այստեղ հայտտվել։

-դա եկար պատմություն է արի գնանք մի տեղ նստենք և կխոսենք։

Երբ նրանք գնացին մի տեղ նստեցի տղան նորից նույն հարցը տվեց

-լավ կպատասխանեմ։Ասում է երիտասարդը

-ես դեռ  փոքր էի երբ այստեղ եղավ շատ ուժեղ երկրաշարժ  և մեր տունը լրիվ փշուր փշուր եղավ մեր քաղաքի բոլոր մարդիկ հեռացան քաղաքից մենակ ես մնացի քաղաքում 

-իսկ ծնողներդ որտեղեն։հարցնում է տղան։

-ծնողներս մահացան երկրաշարժի ժամանակ։Պատասխանում է երիտասարդը։

և անցնում է տարիներ տղան և երիտասարղը ուրախ ապրում են այդ քաղաքում։

այս տեքստով ես ցանկանում էմ ասել որ ցանկացած դժվար իրավիճակից ելք կա։

1. Բարդ ստորադասական նախադասությունը վերածել պարզի:

1. Դիմացը՝ փոքրիկ գյուղաքաղաքի արևմտյան փեշերին, գլուխը վեր է ցցել ոչ մեծ մի բարձունք, որն իշխող դիրք ունի շրջապատի վրա։

Продолжить чтение «հայոց լեզու» →

Աշխատանք դասարանում 

Կապ
1. Դուրս գրի՛ր կապերը: 
Հարյուր իննսուներեք, թե, դու, անշուշտ, դանդաղ, վրա, թութակ, բոլորը, վա՜յ, մասին, հավանաբար,

 մտերմանալ, հովիվ, որպեսզի, արագ, երրորդ, կացին, ա՜խ, դեղին, ընկերանալ, երկար,  կրկնել, է՜, բացի, որովհետև, հնգական:

2. Ընդգծի՛ր կապերը:
Հայրենիքի համար պետք է պատրաստ լինի ամեն զոհողության:
Սեղանի վրա դրված էր ծաղկաման, իսկ ծաղկամանի մեջ ծաղիկներ կային:

Կապերն արտահայտում են հոլովական իմաստներ՝ կատարելով հոլովական վերջավորությունների դեր: Օրինակ՝ սեղանի վրա-սեղանին
Չեն հոլովում, նախադասության անդամ չեն դառնում:

3.Ընդգծված բառերը որտե՞ղ են գործածվել որպես կապ, որտե՞ղ` որպես այլ խոսքի մասեր (կապերն ընդգծի՛ր):

Առաջ նա բոլորովին չէր մտածում իր արարքների մասին:
 Որոշել էր ծովափ գնալուց առաջ լողալ սովորել:
Սեղանի վրա  թափթփված թղթերի ու գրքերի մեջ մի կաշեկազմ տետր կար:
Երեսից հասկացա, որ բոլորովին էլ գոհ չէ:

Կապերը դրվում են կապվող գոյականից, դերանունից և գոյականաբար գործածված այլ բառից առաջ կամ հետո. այդ պատճառով էլ կոչվում են նախադրություններ կամ հետադրություններ: Կան մի քանի կապեր, որոնք դրվում են կապվող բառից և՛ առաջ, և՛ հետո, օրինակ՝ բացի Արամից, Արամից բացի….

4. Տրված նախադասությունների մեջ ընդգծի՛ր կապերը, նշի՛ր տեսակը:
Ձիերի երամակը արածում է կանաչ լանջի տակ:
Ամպի տակից ջուր է գալիս…
Առանց նրա փաստաթղթերի, չէր կարող դուրս գալ:

5. Ուղղի՛ր սխալները:
Նվագում է դաշնամուրի վրա:
Այդ որոշման հետ բոլորը ծանոթացան:
Կանգնել է մայթի վրա:
Ինձ մոտ ոչ մի նորություն չկա:

6. Գրի՛ր տրված կապերի կազմությունը՝ դեպի, առ, դեմ, ի հաշիվ, նախքան, ընդդեմ, մեջ, մոտ, ըստ, նկատմամբ:
Պարզ
բարդ

7. Կետադրի՛ր նախադասությունները, ուշադրություն դարձրո՛ւ կապերի կետադրությանը:
Բացի Կարենից, բոլորն ընդունեցին իրենց մեղքը:
Իբրև ճանաչված վիրաբույժ Սուրենի քեռին, մրցակից չուներ:
Հերթով ներս էին մտնում, և կանգնում, նրա բոլոր զինվորները, որպես անդավաճան եղբայրներ:
Վաղուց մահացել է Օհան ամին, և թաղված է այս ծառի տակ, իր սրտի ուզածի համաձայն:

 Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Տրված նախադասությունները դարձրո՛ւ ժխտական: Ուշադրություն դարձրո՛ւ ընդգծված դերանուններին և մակբայներին:

 ոչ մի մարդ չերվազում էին հոսանքի ուղղությամբ:
Այդպիսի երևույթները բավականին հաճախ չեն նկատվում:
 Լիովին հնարավոր չէ ուրիշ վայրերում էլ կիրառել նման միջոցառումներ:
Քամին դեռ փչում էր:
Ինչ-որ մեկը լուսամուտներին թուղթ էր կպցրել:
Պատերազմը քայքայել էր ամբողջ տնտեսությունը:
Այստեղ տարվա բոլոր տեղումները լինում են միայն գարնանը:

2. Տրված նախադասությունները դարձրո´ւ հաստատական: Ուշադրությո´ւն դարձրու ժխտական դերանուններին հ մակբայներին:

Ոչ մի հնար նրան չէր օգնի կրճատելու ժամանակը:
Ոչ մի առագաստանավ քամուն հակառակ շարժվել չի կարող:
 Ոչ ոք զբոսնելու ցանկություն չուներ:
Իբր միջատներին թունավորող այդ դեղը բոլորովին վնաս չէր տալու այլ կենդանի էակների:
Այդ փաստարկներն ամենևին չհամոզեցին մարդկանց:
Ոչ մեկը հիացած չէր այդ փոշով:
Վաղուց ոչինչ չենք լսել այդ մասին:

Աշխատանք դասարանում 

1.       Փակագծերում տրված տարբերակներից ընտրե՛ք ճիշտը։

Ես ձեզ /բազմիցս/ զգուշացրել եմ։

Ռուսերեն այնքան գիտի, որ /հազվագյուտ/ է օգտվում բառարանից։

Կարծում եմ՝ պետք է /միաժամանակ/ սպասել մինչև կճշտվեն որոշ հանգամանքներ։

Ես ձեր կարծիքը /ամբողջովին/ ընդունում եմ և պատրաստեմ պաշտպանելու այն։

Տնօերենը / խստիվ/ արգելել է դասերի հաշվին այլ գործով զբաղվելը։

Բոլորը / հոտնկայս/ ծափահարում էին պատանի ջութակահարին։

Մրցույթի արդյունքները /առայժմ/ չեն հրապարակվել, բայց ես չեմ կասկածում իմ հաղթանակին։

Մեր փողոցի նոր գետնանցումը /արդեն/ գործում է։

2.       Ընդգծե՛ք չափի երեք մակբայ։

Հիմնականում, դանդաղ, ամբողջովին+, գյուղից գյուղ, վաղօրոք+, եռակի։

3.       Ընդգծե՛ք ձևի երեք մակբայ։

Դանդաղ+, փոքրիշատե, հավետ, հանկարծ, ուշիուշով, ամենուրեք։

4.       Ընդգծե՛ք ժամանակի երեք մակբայ։

Ավելի, ուշ+, ապա, ձեռաց, այլևս+c, գյուղեգյուղ։

5.       Ընդգծե՛ք մակբայները։

Այդ հանկարծակի հանդիպումը մեզ շատ շփոթեցրեց։

Կարճ ժամանակում երիտասարդի կյանքում անսպասելիորեն տեղի ունեցավ փոփոխություն։

Սպարապետի ազնվորեն հպարտ հայացքը վկայում էր նրա մեծ հոգու մասին։

 Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

.Ըստ տրված կաղապարների բարդ նախադասություններ կազմի՛ր: 

Այնքան……………, ինչքան (որքան)……….:

Այնպես…………., ինչպես…………:

Այնտեղ…………., որտեղ (ուր)…………:

Երբ……………., հենց այդ ժամանակ …………:

Հենց որ…………, ……………….:

……………….., այնպես որ…………..:

……………….., մինչդեռ………….:

Քանի դեռ…………,…………:                                           :

…………………., թե………………:

Գանձեր ունեմ անտա՜կ, անծե՜ր,
Ես հարուստ եմ, ջա՜ն, ես հարուստ
Ծով բարություն, շընորհք ու սեր
Ճոխ պարգև եմ առել վերուստ։

5Անհուն հանքը իմ գանձերի,
Սիրտս է առատ, լեն ու ազատ.
Ինչքան էլ որ բաշխեմ ձըրի—
Սերն անվերջ է, բարին՝ անհատ։

Երկյուղ չունեմ, ահ չունեմ ես
10Գողից, չարից, չար փորձանքից,
Աշխարհքով մին՝ ահա էսպես
Շաղ եմ տալիս իմ բարձունքից։

Ես հարուստ եմ, ես բախտավոր
Իմ ծընընդյան պայծառ օրեն,
15Էլ աշխարհ չեմ գալու հո նոր,
Իր տրվածն եմ տալիս իրեն։

իմ կարծիքով այս բանաստեղծությունը բնութագրում է թումանյանի ուրախության մասին, որովհետև այս տողերը ցույց էր տալիս հեղինակի ուրախության մասին

Գանձեր ունեմ անտա՜կ, անծե՜ր,
Ես հարուստ եմ, ջա՜ն, ես հարուստ
Ծով բարություն, շընորհք ու սեր
Ճոխ պարգև եմ առել վերուստ։

Ինձ չես սիրում, ուրիշին, 
Ուրիշին ես սիրում դու — 
Եվ անզոր է ու չնչին 
Քո դեմ տանջանքն իմ հոգու։

Դու անցնում ես ամեն օր, 
Անցնում՝ ինձ չես նկատում,— 
Եվ դարձել եմ ես սովոր 
Քամահրանքիդ անհատնում։

Քեզ խոնարհ՝ ամեն անգամ 
Գլուխ եմ տալիս խոնարհ, 
Բայց ես աղքատ եմ այնքան, 
Այնքան թշվառ քեզ համար։

Ամենքինն ես, իմը չես, 
Ամենքին ես սիրում դու. 
Ա՛խ, ոսկով են գնում քեզ, 
Անհաս ցնորք իմ հոգու…

երբ արցախում պքտերազմ սկսվեց պատերազմը արցախից շատ երեխաներ եկան մեր դպրոց և նրանք շատ ուշ հարմարվեցին մեր դպրոցի միջավայրին և մենք շատ օգնեցինք նրանց

Այս պատմությունը ցույց է տալիս, որ հարազատ միջավայրից դուրս հայտնված մարդուն պետք է օգնել ու նեցուկ լինել, մինչև որ նոր տեղին հարմարվի:

Դուրս եմ բերել Տերյանի բանաստեղծությունները օրվա տարբեր մասերի մասին՝
Արևածագ
Արշալույս
Առավոտ
Մթնշաղ
Վերջալույսին
Իրիկնաժամ
Երեկո
Գիշերամութ

Աշխատանք դասարանում

1.   Առանձնացրո’ւ գոյականները, ածականները, բայերը և գրի՛ր դրանց առանձնահատկությունները։ Մյուս խոսքի մասերն ուղղակի նշել։ 

Ձին լայն մարմնով ճեղքում էր լեռնային օդի սառն ալիքները:

ձին-եզակի,վերացական-սեռական,

մարմնով-գործիական,եզակի,վերացական

օդի-թանձրացական,եզակի,սեռական

2. Բայերն ըստ կազմության լինում են պարզ և ածանցավոր: Տրված են բայեր, բաժանի՛ր խմբերի: Թարմացնել, խմել, կռվել, վախեցնել, ներկոտել, խաղացնել, երգել, փախչել:

Պարզ-խմել,կռվել,երգել,փաղչել:
Ածանցավոր -թարմացնել,վախեցնել,ներկոտլել,խաղացնել:

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

Սկզբից տասը-տասներկռւ նախադասություն ավելացրո՛ւ, որ ամբողջական տեքստ դառնա:

Նորից երկնքում լողում էր լուսինը: Կաթնավուն լույսի մեջ ուրվագծվում էին լեռները:  Քամին շոյում էր տղայի դեմքը, և քաղաքը կանչում էր բյուրավոր լույսերով: